Gemeente Rolde

Rolde

Rolde

Rolde is een esdorp in de gemeente Aa en Hunze, gelegen op de Rolderrug. Het dorp telde op 1 januari 2008 3955 inwoners. In 2007 bestond Rolde 820 jaar.

Rolde is oorspronkelijk een esdorp. Het dorp kent ook verschillende brinken. Voor 1813 was Rolde het hoofddorp van de Landschap Drenthe. De etstoel, de vergadering van etten voorgezeten door de drost kwam drie keer per jaar bijeen. Twee keer in Rolde en een keer in Anloo. Ieder van de zes dingspil vaardigde vier etten af.

Het wapen van de voormalige gemeente Rolde bestond uit vier handen die een eedgebaar maken met daartussenin een zwaard en een kruis die de hoogste rechtmacht, de drost, verbeelden.

Kaart oude gemeentegrens

De voormalige zuivelfabriek aan de Grolloërstraaat te Rolde. Nu verbouwd tot wooneenheden
De voormalige openbare lagere school met speelplein. Hier staan nu de appartementen van “Plein”
Foto van eerste TT in 1925, gestart vanuit Rolde.

Rolde heeft een kerktoren die van ver te zien is. Het was een baken voor reizigers tussen de stad Groningen en Coevorden. De vele middeleeuwse karrensporen op het Balloerveld wijzen allemaal naar de toren van Rolde. De oorspronkelijke rechtspraak vond plaats rondom Rolde, zoals in de Balloërkuil.

Ondanks het grote belang kreeg de plaats nooit stadsrechten. Toen in 1813 bij de inrichting van het koninkrijk de provincie Drenthe een hoofdstad nodig had, werd dit niet het hoofddorp van de Landschap, maar de nabij gelegen plaats Assen dat kort daarvoor in 1809 stadsrechten had gekregen van Lodewijk Napoleon..

In Rolde liggen twee hunebedden (D 17 en D18) op slechts 200 meter afstand van elkaar, en vlak bij de Gotische kerk uit de 14e eeuw. Het dorp kent een paarden- en veemarkt.

Op 25 juli 1925 is Rolde de start- en finishplaats van de eerste TT.

Rolde is één van de etappeplaatsen van het Pieterpad en ligt aan de bewegwijzerde fietsroute LF 14 Saksenroute.

Op 15 juni 1905 opende de spoorlijn van de NOLS van Stadskanaal naar Assen, waaraan ook Rolde een station kreeg. In 1947 werd de lijn voor personenvervoer gesloten. In 1972 is de spoorlijn afgebroken. Het stationsgebouw is echter blijven staan.

Tot 1998 was Rolde de hoofdplaats van de gelijknamige gemeente. Naast Rolde bestond de gemeente uit de dorpen Grolloo, Balloo en Schoonloo en de buurtschappen Amen, Ekehaar, Nijlande, Deurze en Eldersloo.

In Rolde staat nabij een van de brinken een korenmolen uit 1873. Deze molen is op een verhoging gebouwd, maar is geen beltmolen.